امروز در دنیا میانگین مصرف سوخت خودروها در ۱۰۰ کیلومتر حدود ۳تا۴ لیتر و طبق شنیدهها حتی در برخی کشورها کمتر است. اما در کشور ما هنوز عددهایی مثل ۱۱ یا۱۲ لیترشنیده میشود. بنابراین امیدوارم این دستور آقای رئیسجمهور کاملا جدی باشد و وزیر صمت هم این اولتیماتوم را عملی کنند تا افزایش کیفیت خودروهای تولیدی روی کاغذ نماند و در عمل دیده شود، نه اینکه فقط در گزارشها نوشته شود اما در واقعیت اتفاقی نیفتد.
خودروسازها سالهاست به دریافت ارز عادت کردهاند اما در حوزه کیفیت هیچ حرکت چشمگیری ندارند و فقط تغییری در حد تعویض یک آینه یا تغییر ظاهری در خودرو یا صندلی انجام میشود، در حالی که مساله اساسی در خودروسازی باید اصلاح بخش موتور و بدنه و افزایش سطح ایمنی و کیفیت باشد. متاسفانه در دورهای در مسیر درستی حرکت میکردیم اما این روند کند شد. علت اصلی هم این است که تحقیق و توسعه در حوزه خودروسازی خاک میخورد، یعنی بهمیزان کافی در حوزه تحقیق و توسعه، و توسعه فناوری سرمایهگذاری انجام نمیشود. حالا ممکن است خودروسازان کار پژوهشی و توسعهای را هزینه تلقی میکنند، نه سرمایهگذاری.
اگر به کشورهای دیگرنگاه کنید، میبینیدهمان خودرویی که چهل یا پنجاه سال پیش تولید شده، در طول زمان با اصلاحهای اساسی، بهمدلهای جدید و مدرن تبدیل شده و محصولشان مدام بهروزرسانی و اصلاح میشود، مثلا خودروی بنز را ببینید چه تغییراتی در طول زمان داشته است اما در ایران ما، خودرو با همان نسل قدیمی سالها بدون تغییر واقعی تولید میشود؛ مثلا پراید از ابتدای تولید تا آخر، تغییری نداشت و فقط رنگ، چراغ یا داشبورد تغییر کرد که اینها توسعه و افزایش کیفیت محسوب نمیشود.شرکتهایی مثل بنز یا پژو چطور هر سال روی افزایش کیفیت محصولات خود کار و دائما خط تولید خود را اصلاح میکنند. ما هم باید با همین نگاه حرکت کنیم و امیدوارم به سمت تغییرات واقعی برویم و این اولتیماتوم شعار نباشد و عملیاتی شود.
نکته دیگری که باید به آن توجه شود، نقش خودروسازان در ناترازی بنزین است که نقش اول را دارند. اگر خودروهایی که امروز تولید شدهاند، مصرف سوختشان نصف مقدار فعلی بود، امروز هیچ مشکلی در تامین بنزین نداشتیم و دیگر نه نیازی به واردات و نه نیازی به پرداخت میلیاردها دلار برای جبران کسری بنزین داشتیم. معتقدم دولت باید هزینه بنزین مازدای که خودروها مصرف دارند را از خودروسازان بگیرد، نه از مردم. دولت باید با خودروسازان برخورد جدی کرده و آنها را جریمه کند.
سازمان استاندارد، درصورتی که کیفیت خودرو پایین است، نباید به آن اجازه شمارهگذاری بدهد. نمیتوان خودروهای بیکیفیت روانه بازار و هزینه آلودگی و مصرف سوخت زیاد را به مردم تحمیل کرد.
در این میان، سازمان حفاظت محیط زیست نیز باید نقش واقعی نظارتی خود را ایفا کند. خودرویی که در سطح شهر با مصرف بسیار بالایی تردد دارد، بیتردید آلایندگی بالایی ایجاد میکند؛ چرا سازمان حفاظت محیط زیست ماموریت اصلی خودش را که جلوگیری از آلودگی است، جدی نمیگیرد. این سازمان در این زمینه چه اقدامی انجام داده و چرا در برابر خودروهای آلایندگی خودروها و موتورسیکلتهایی که باید از چرخه حذف شوند، انفعال نشان میدهد؟ نتیجه این چرخه معیوب، آلودگی شدید هوای تهران است.